El Territorio Sagrado y La Escuela: Incorporación de Saberes de los Apus Sagrados en un aula de Cuarto Grado de Primaria de una I.E. EIB en Cusco

Descripción del Articulo

Esta investigación aborda una mirada comprensiva de la Educación Intercultural Bilingüe (EIB) en el Perú, reflexionando sobre la importancia del territorio sagrado y de los saberes ancestrales como pilares importantes de una educación intercultural. Además, se aproxima a cómo las escuelas han aborda...

Descripción completa

Detalles Bibliográficos
Autor: Bravo Carrasco, Lida
Formato: tesis de grado
Fecha de Publicación:2024
Institución:Escuela de Educacion Superior Pedagogica Privada Pukllasunchis
Repositorio:EESPPUKLLASUNCHIS - Institucional
Lenguaje:español
OAI Identifier:oai:repositorio.pukllasunchis.org:PUK/170
Enlace del recurso:http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/handle/PUK/170
Nivel de acceso:acceso abierto
Materia:Educación Intercultural Bilingüe
Saberes Ancestrales
territorio sagrado
https://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01
id EESPPUKLLA_d00f4e808b596ddfe790868aea0ca84a
oai_identifier_str oai:repositorio.pukllasunchis.org:PUK/170
network_acronym_str EESPPUKLLA
network_name_str EESPPUKLLASUNCHIS - Institucional
repository_id_str
dc.title.es_PE.fl_str_mv El Territorio Sagrado y La Escuela: Incorporación de Saberes de los Apus Sagrados en un aula de Cuarto Grado de Primaria de una I.E. EIB en Cusco
title El Territorio Sagrado y La Escuela: Incorporación de Saberes de los Apus Sagrados en un aula de Cuarto Grado de Primaria de una I.E. EIB en Cusco
spellingShingle El Territorio Sagrado y La Escuela: Incorporación de Saberes de los Apus Sagrados en un aula de Cuarto Grado de Primaria de una I.E. EIB en Cusco
Bravo Carrasco, Lida
Educación Intercultural Bilingüe
Saberes Ancestrales
territorio sagrado
https://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01
title_short El Territorio Sagrado y La Escuela: Incorporación de Saberes de los Apus Sagrados en un aula de Cuarto Grado de Primaria de una I.E. EIB en Cusco
title_full El Territorio Sagrado y La Escuela: Incorporación de Saberes de los Apus Sagrados en un aula de Cuarto Grado de Primaria de una I.E. EIB en Cusco
title_fullStr El Territorio Sagrado y La Escuela: Incorporación de Saberes de los Apus Sagrados en un aula de Cuarto Grado de Primaria de una I.E. EIB en Cusco
title_full_unstemmed El Territorio Sagrado y La Escuela: Incorporación de Saberes de los Apus Sagrados en un aula de Cuarto Grado de Primaria de una I.E. EIB en Cusco
title_sort El Territorio Sagrado y La Escuela: Incorporación de Saberes de los Apus Sagrados en un aula de Cuarto Grado de Primaria de una I.E. EIB en Cusco
author Bravo Carrasco, Lida
author_facet Bravo Carrasco, Lida
author_role author
dc.contributor.advisor.fl_str_mv Santé Abal, María Loreto
dc.contributor.author.fl_str_mv Bravo Carrasco, Lida
dc.subject.es_PE.fl_str_mv Educación Intercultural Bilingüe
Saberes Ancestrales
territorio sagrado
topic Educación Intercultural Bilingüe
Saberes Ancestrales
territorio sagrado
https://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01
dc.subject.ocde.es_PE.fl_str_mv https://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01
description Esta investigación aborda una mirada comprensiva de la Educación Intercultural Bilingüe (EIB) en el Perú, reflexionando sobre la importancia del territorio sagrado y de los saberes ancestrales como pilares importantes de una educación intercultural. Además, se aproxima a cómo las escuelas han abordado con dificultad estos aspectos valiosos y relevantes para construir y conservar el sentido de pertenencia en los niños y niñas con sus espacios vitales, sus comunidades y sus territorios. Para realizarla me centré en un elemento muy importante del territorio sagrado, como son los Apus, y recogí testimonios de sabios y comuneros de Amaybamba (La convención) que me transmitieron sus saberes, resultado de sus experiencias de vida. El resultado muestra que aún existen personas con muchos saberes ancestrales que están dispuestos a transmitirlos, antes de que, progresivamente, continúen desapareciendo. Se elaboraron dos productos pedagógicos, el cuento y el audio libro, para trabajarlos y profundizarlos con los niños y niñas de las instituciones educativas EIB. Estos saberes son fundamentales para desarrollar una educación culturalmente oportuna y una educación EIB que ayude a tener ciudadanos que amen su territorio, lo defiendan y, sintiéndose orgullosos de sus culturas, continúen aprendiendo desde un diálogo horizontal y enriquecedor entre culturas.
publishDate 2024
dc.date.accessioned.none.fl_str_mv 2025-06-02T09:16:29Z
dc.date.available.none.fl_str_mv 2025-06-02T09:16:29Z
dc.date.issued.fl_str_mv 2024-08-14
dc.type.es_PE.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/bachelorThesis
dc.type.version.es_PE.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/publishedVersion
format bachelorThesis
status_str publishedVersion
dc.identifier.uri.none.fl_str_mv http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/handle/PUK/170
url http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/handle/PUK/170
dc.language.iso.es_PE.fl_str_mv spa
language spa
dc.relation.ispartof.fl_str_mv SUNEDU
dc.rights.es_PE.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.rights.uri.es_PE.fl_str_mv https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
eu_rights_str_mv openAccess
rights_invalid_str_mv https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
dc.format.es_PE.fl_str_mv application/pdf
dc.publisher.es_PE.fl_str_mv Asociación Pukllasunchis
dc.publisher.country.es_PE.fl_str_mv PE
dc.source.none.fl_str_mv reponame:EESPPUKLLASUNCHIS - Institucional
instname:Escuela de Educacion Superior Pedagogica Privada Pukllasunchis
instacron:EESPPUKLLASUNCHIS
instname_str Escuela de Educacion Superior Pedagogica Privada Pukllasunchis
instacron_str EESPPUKLLASUNCHIS
institution EESPPUKLLASUNCHIS
reponame_str EESPPUKLLASUNCHIS - Institucional
collection EESPPUKLLASUNCHIS - Institucional
bitstream.url.fl_str_mv http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/170/2/license.txt
http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/170/1/TESIS%20Bravo%20Carrasco%20Lida.pdf
http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/170/3/TESIS%20Bravo%20Carrasco%20Lida.pdf.txt
http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/170/4/TESIS%20Bravo%20Carrasco%20Lida.pdf.jpg
bitstream.checksum.fl_str_mv 8a4605be74aa9ea9d79846c1fba20a33
d4e405d3f36a8952056c82796141b551
a943554ce2f7ca11c92a489f953b452c
4a88d44d95e9434a5df955fdc455720c
bitstream.checksumAlgorithm.fl_str_mv MD5
MD5
MD5
MD5
repository.name.fl_str_mv Repositorio EESP Pukllasunchis
repository.mail.fl_str_mv repositorio@pukllasunchis.org
_version_ 1835473111676354560
spelling Santé Abal, María LoretoBravo Carrasco, Lida2025-06-02T09:16:29Z2025-06-02T09:16:29Z2024-08-14http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/handle/PUK/170Esta investigación aborda una mirada comprensiva de la Educación Intercultural Bilingüe (EIB) en el Perú, reflexionando sobre la importancia del territorio sagrado y de los saberes ancestrales como pilares importantes de una educación intercultural. Además, se aproxima a cómo las escuelas han abordado con dificultad estos aspectos valiosos y relevantes para construir y conservar el sentido de pertenencia en los niños y niñas con sus espacios vitales, sus comunidades y sus territorios. Para realizarla me centré en un elemento muy importante del territorio sagrado, como son los Apus, y recogí testimonios de sabios y comuneros de Amaybamba (La convención) que me transmitieron sus saberes, resultado de sus experiencias de vida. El resultado muestra que aún existen personas con muchos saberes ancestrales que están dispuestos a transmitirlos, antes de que, progresivamente, continúen desapareciendo. Se elaboraron dos productos pedagógicos, el cuento y el audio libro, para trabajarlos y profundizarlos con los niños y niñas de las instituciones educativas EIB. Estos saberes son fundamentales para desarrollar una educación culturalmente oportuna y una educación EIB que ayude a tener ciudadanos que amen su territorio, lo defiendan y, sintiéndose orgullosos de sus culturas, continúen aprendiendo desde un diálogo horizontal y enriquecedor entre culturas.Abstract This research delves into a comprehensive view of Bilingual Intercultural Education (BIE) in Peru, reflecting on the importance of the sacred territory and ancestral knowledge as crucial pillars of intercultural education. Furthermore, it examines the challenges schools face in addressing these valuable and significant aspects to establish and maintain a sense of belonging in children with their vital spaces, communities and territories. In conducting this study, I focused on a vital element of the sacred territory, the Apus, and gathered testimonies from wise individuals and community members of Amaybamba (La Convención) who shared their knowledge, a product of their life experiences. The findings indicate that there are still individuals with extensive ancestral knowledge willing to share it before it gradually disappears. Two educational tools, a story and an audiobook, were developed to work with and deepen this knowledge among children in BIE educational institutions. This knowledge is fundamental to foster culturally relevant education and a BIE that nurtures citizens who love and defend their territory, take pride in their cultures, and continue learning through a horizontal and enriching intercultural dialogue. Keywords: Bilingual Intercultural Education, BIE, Ancestral Knowledge, Sacred Territory, Apus, identity, story, audiobook.Pisiy rimayllapi willasayki Kay kuskipayqa, Perú suyupi Educación Intercultural Bilingüe (EIB) nisqamanta tukuy imamanta qhawariyta qhawarin, chaypiqa yuyaymanakunmi sagrado territorio, ancestral yachay ima, educación intercultural nisqapi ancha allin yachaykuna hina. Hinaspapas, asuykunmi imaynatas yachaywasikuna sasachakurqanku kay kalláyuq, allin kaq qhawarinankupaq, qhari wawakunaq, warmi wawakunaq kawsayninkuwan, llaqtankuwan, territorionkunawan ima,sumacta munaywan qhawarinankupaq nisqa yuyayta hatarichinankupaq, waqaychanankupaq ima.Chayta ruwanaypaqmi qhawarirqani huk yachay ancha allimpuni munay allpa muyupi, hinallataqmi Apunchiskunapi, hinaspan huñurqani willakuykunata yachaysapa runakunamanta hinallataq Amaybamba (La Convención) llaqtamanta runakunamanta, paykunan yachayninkuta riqsirichiwwanku. Chay ruwasqaymi qawarichin, achka ñawpa yachayniyuq runakunaraqmi kachkanku, paykunam chayta yachaykunata willakuyta munanku, manaraq pisi pisimanta chinkachkaptin. Iskay ruwayta ruwarani wawakunaman yacharichinaypaq, willakuypas, uyarinapaq patarapas, llank’anapaq hinallataq Kay yachayqa ancha allinmi huk yachaykuna llaqtanchismanta pacha kawsayninchismanta ima wiñananpaq, hinallataq educación EIB nisqatapas, chaymi yanapan llaqta runakuna territorionkuta munaynikuq kanankupaq, hinallataq amachanankupaq,yachayninkumanta kusisqa willarikunqaku llaqtankuta munakunqaku. yachaykunapura rimanakunqaku llapanku kaq hinalla qhawanakunqaku qhapaqyachinqaku yachayninchista. Chanin rimaykuna: Iskay simipi Educación Intercultural, EIB, Yachay Ancestral, Territorio Sagrado, Apus, identidad, willakuy, uyarina pathara.application/pdfspaAsociación PukllasunchisPEinfo:eu-repo/semantics/openAccesshttps://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/Educación Intercultural BilingüeSaberes Ancestralesterritorio sagradohttps://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01El Territorio Sagrado y La Escuela: Incorporación de Saberes de los Apus Sagrados en un aula de Cuarto Grado de Primaria de una I.E. EIB en Cuscoinfo:eu-repo/semantics/bachelorThesisinfo:eu-repo/semantics/publishedVersionreponame:EESPPUKLLASUNCHIS - Institucionalinstname:Escuela de Educacion Superior Pedagogica Privada Pukllasunchisinstacron:EESPPUKLLASUNCHISSUNEDUhttps://orcid.org/0009-0007-7582-2550000201343https://purl.org/pe-repo/renati/type#tesishttps://purl.org/pe-repo/renati/nivel#bachiller112096Eguiluz Duffy, Cecilia MaríaVillavicencio Callo TanyaConde Marquina, Antonieta77052830Licenciado en Educación Primaria Intercultural BilingüeEducación Primaria Intercultural BilingüeEscuela de Educación Superior Pedagógica Privada PukllasunchisLICENSElicense.txtlicense.txttext/plain; charset=utf-81748http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/170/2/license.txt8a4605be74aa9ea9d79846c1fba20a33MD52ORIGINALTESIS Bravo Carrasco Lida.pdfTESIS Bravo Carrasco Lida.pdfTesis para optar el título profesional de Licenciado en Educación Primaria Intercultural Bilingüeapplication/pdf4308089http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/170/1/TESIS%20Bravo%20Carrasco%20Lida.pdfd4e405d3f36a8952056c82796141b551MD51TEXTTESIS Bravo Carrasco Lida.pdf.txtTESIS Bravo Carrasco Lida.pdf.txtExtracted texttext/plain212659http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/170/3/TESIS%20Bravo%20Carrasco%20Lida.pdf.txta943554ce2f7ca11c92a489f953b452cMD53THUMBNAILTESIS Bravo Carrasco Lida.pdf.jpgTESIS Bravo Carrasco Lida.pdf.jpgGenerated Thumbnailimage/jpeg6547http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/170/4/TESIS%20Bravo%20Carrasco%20Lida.pdf.jpg4a88d44d95e9434a5df955fdc455720cMD54PUK/170oai:repositorio.pukllasunchis.org:PUK/1702025-06-03 03:00:50.568Repositorio EESP Pukllasunchisrepositorio@pukllasunchis.orgTk9URTogUExBQ0UgWU9VUiBPV04gTElDRU5TRSBIRVJFClRoaXMgc2FtcGxlIGxpY2Vuc2UgaXMgcHJvdmlkZWQgZm9yIGluZm9ybWF0aW9uYWwgcHVycG9zZXMgb25seS4KCk5PTi1FWENMVVNJVkUgRElTVFJJQlVUSU9OIExJQ0VOU0UKCkJ5IHNpZ25pbmcgYW5kIHN1Ym1pdHRpbmcgdGhpcyBsaWNlbnNlLCB5b3UgKHRoZSBhdXRob3Iocykgb3IgY29weXJpZ2h0Cm93bmVyKSBncmFudHMgdG8gRFNwYWNlIFVuaXZlcnNpdHkgKERTVSkgdGhlIG5vbi1leGNsdXNpdmUgcmlnaHQgdG8gcmVwcm9kdWNlLAp0cmFuc2xhdGUgKGFzIGRlZmluZWQgYmVsb3cpLCBhbmQvb3IgZGlzdHJpYnV0ZSB5b3VyIHN1Ym1pc3Npb24gKGluY2x1ZGluZwp0aGUgYWJzdHJhY3QpIHdvcmxkd2lkZSBpbiBwcmludCBhbmQgZWxlY3Ryb25pYyBmb3JtYXQgYW5kIGluIGFueSBtZWRpdW0sCmluY2x1ZGluZyBidXQgbm90IGxpbWl0ZWQgdG8gYXVkaW8gb3IgdmlkZW8uCgpZb3UgYWdyZWUgdGhhdCBEU1UgbWF5LCB3aXRob3V0IGNoYW5naW5nIHRoZSBjb250ZW50LCB0cmFuc2xhdGUgdGhlCnN1Ym1pc3Npb24gdG8gYW55IG1lZGl1bSBvciBmb3JtYXQgZm9yIHRoZSBwdXJwb3NlIG9mIHByZXNlcnZhdGlvbi4KCllvdSBhbHNvIGFncmVlIHRoYXQgRFNVIG1heSBrZWVwIG1vcmUgdGhhbiBvbmUgY29weSBvZiB0aGlzIHN1Ym1pc3Npb24gZm9yCnB1cnBvc2VzIG9mIHNlY3VyaXR5LCBiYWNrLXVwIGFuZCBwcmVzZXJ2YXRpb24uCgpZb3UgcmVwcmVzZW50IHRoYXQgdGhlIHN1Ym1pc3Npb24gaXMgeW91ciBvcmlnaW5hbCB3b3JrLCBhbmQgdGhhdCB5b3UgaGF2ZQp0aGUgcmlnaHQgdG8gZ3JhbnQgdGhlIHJpZ2h0cyBjb250YWluZWQgaW4gdGhpcyBsaWNlbnNlLiBZb3UgYWxzbyByZXByZXNlbnQKdGhhdCB5b3VyIHN1Ym1pc3Npb24gZG9lcyBub3QsIHRvIHRoZSBiZXN0IG9mIHlvdXIga25vd2xlZGdlLCBpbmZyaW5nZSB1cG9uCmFueW9uZSdzIGNvcHlyaWdodC4KCklmIHRoZSBzdWJtaXNzaW9uIGNvbnRhaW5zIG1hdGVyaWFsIGZvciB3aGljaCB5b3UgZG8gbm90IGhvbGQgY29weXJpZ2h0LAp5b3UgcmVwcmVzZW50IHRoYXQgeW91IGhhdmUgb2J0YWluZWQgdGhlIHVucmVzdHJpY3RlZCBwZXJtaXNzaW9uIG9mIHRoZQpjb3B5cmlnaHQgb3duZXIgdG8gZ3JhbnQgRFNVIHRoZSByaWdodHMgcmVxdWlyZWQgYnkgdGhpcyBsaWNlbnNlLCBhbmQgdGhhdApzdWNoIHRoaXJkLXBhcnR5IG93bmVkIG1hdGVyaWFsIGlzIGNsZWFybHkgaWRlbnRpZmllZCBhbmQgYWNrbm93bGVkZ2VkCndpdGhpbiB0aGUgdGV4dCBvciBjb250ZW50IG9mIHRoZSBzdWJtaXNzaW9uLgoKSUYgVEhFIFNVQk1JU1NJT04gSVMgQkFTRUQgVVBPTiBXT1JLIFRIQVQgSEFTIEJFRU4gU1BPTlNPUkVEIE9SIFNVUFBPUlRFRApCWSBBTiBBR0VOQ1kgT1IgT1JHQU5JWkFUSU9OIE9USEVSIFRIQU4gRFNVLCBZT1UgUkVQUkVTRU5UIFRIQVQgWU9VIEhBVkUKRlVMRklMTEVEIEFOWSBSSUdIVCBPRiBSRVZJRVcgT1IgT1RIRVIgT0JMSUdBVElPTlMgUkVRVUlSRUQgQlkgU1VDSApDT05UUkFDVCBPUiBBR1JFRU1FTlQuCgpEU1Ugd2lsbCBjbGVhcmx5IGlkZW50aWZ5IHlvdXIgbmFtZShzKSBhcyB0aGUgYXV0aG9yKHMpIG9yIG93bmVyKHMpIG9mIHRoZQpzdWJtaXNzaW9uLCBhbmQgd2lsbCBub3QgbWFrZSBhbnkgYWx0ZXJhdGlvbiwgb3RoZXIgdGhhbiBhcyBhbGxvd2VkIGJ5IHRoaXMKbGljZW5zZSwgdG8geW91ciBzdWJtaXNzaW9uLgo=
score 13.958958
Nota importante:
La información contenida en este registro es de entera responsabilidad de la institución que gestiona el repositorio institucional donde esta contenido este documento o set de datos. El CONCYTEC no se hace responsable por los contenidos (publicaciones y/o datos) accesibles a través del Repositorio Nacional Digital de Ciencia, Tecnología e Innovación de Acceso Abierto (ALICIA).