Motivar la Lectura Utilizando Textos Significativos con Conocimientos Ancestrales Relacionados a la Hoja de Coca en Estudiantes de Primaria

Descripción del Articulo

Resumen La presente investigación parte del problema acerca del hábito de leer en los estudiantes es preocupante y es necesario buscar nuevos caminos que interesen o llamen la atención de lectura en las instituciones educativas. También tiene como objetivo proponer textos significativos relacionados...

Descripción completa

Detalles Bibliográficos
Autor: Bustinza Calisaya, Silvia Yvette
Formato: tesis de grado
Fecha de Publicación:2025
Institución:Escuela de Educacion Superior Pedagogica Privada Pukllasunchis
Repositorio:EESPPUKLLASUNCHIS - Institucional
Lenguaje:español
OAI Identifier:oai:repositorio.pukllasunchis.org:PUK/221
Enlace del recurso:http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/handle/PUK/221
Nivel de acceso:acceso abierto
Materia:Lectura
Saberes Ancestrales
Comprensión lectora
https://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01
id EESPPUKLLA_16fc407a03010598cce8da68c4307025
oai_identifier_str oai:repositorio.pukllasunchis.org:PUK/221
network_acronym_str EESPPUKLLA
network_name_str EESPPUKLLASUNCHIS - Institucional
repository_id_str
dc.title.es_PE.fl_str_mv Motivar la Lectura Utilizando Textos Significativos con Conocimientos Ancestrales Relacionados a la Hoja de Coca en Estudiantes de Primaria
title Motivar la Lectura Utilizando Textos Significativos con Conocimientos Ancestrales Relacionados a la Hoja de Coca en Estudiantes de Primaria
spellingShingle Motivar la Lectura Utilizando Textos Significativos con Conocimientos Ancestrales Relacionados a la Hoja de Coca en Estudiantes de Primaria
Bustinza Calisaya, Silvia Yvette
Lectura
Saberes Ancestrales
Comprensión lectora
https://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01
title_short Motivar la Lectura Utilizando Textos Significativos con Conocimientos Ancestrales Relacionados a la Hoja de Coca en Estudiantes de Primaria
title_full Motivar la Lectura Utilizando Textos Significativos con Conocimientos Ancestrales Relacionados a la Hoja de Coca en Estudiantes de Primaria
title_fullStr Motivar la Lectura Utilizando Textos Significativos con Conocimientos Ancestrales Relacionados a la Hoja de Coca en Estudiantes de Primaria
title_full_unstemmed Motivar la Lectura Utilizando Textos Significativos con Conocimientos Ancestrales Relacionados a la Hoja de Coca en Estudiantes de Primaria
title_sort Motivar la Lectura Utilizando Textos Significativos con Conocimientos Ancestrales Relacionados a la Hoja de Coca en Estudiantes de Primaria
author Bustinza Calisaya, Silvia Yvette
author_facet Bustinza Calisaya, Silvia Yvette
author_role author
dc.contributor.editor.none.fl_str_mv Asociación, Pukllasunchis
dc.contributor.advisor.fl_str_mv Amable Pinares, Clotilde Natividad
dc.contributor.author.fl_str_mv Bustinza Calisaya, Silvia Yvette
dc.subject.es_PE.fl_str_mv Lectura
Saberes Ancestrales
Comprensión lectora
topic Lectura
Saberes Ancestrales
Comprensión lectora
https://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01
dc.subject.ocde.es_PE.fl_str_mv https://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01
description Resumen La presente investigación parte del problema acerca del hábito de leer en los estudiantes es preocupante y es necesario buscar nuevos caminos que interesen o llamen la atención de lectura en las instituciones educativas. También tiene como objetivo proponer textos significativos relacionados a la hoja de coca para fortalecer la comprensión lectora, para lo cual se llevó a cabo una búsqueda bibliográfica que nos ayude y dé soporte a entender las distintas categorías que están presentes en cada capítulo, en el capítulo I tenemos conocimientos ancestrales, en el capítulo II la hoja de coca, capítulo III textos significativos, capítulo IV elección de textos y capítulo V comprensión lectora, todas estas categorías plasmadas en capítulos nos ayudaran a sustentar un proyecto posterior a este trabajo de bachiller. Me interesó el tema porque considero que la hoja de coca es un tema muy controversial en nuestra cultura andina, con el pasar de los años podría estar en riesgo si no concientizamos a las nuevas generaciones de la importancia de esta hoja sagrada en nuestros pueblos andinos. Además, es necesario reconocer que el tema del narcotráfico hace que la población andina puneña demuestre temor para darle el valor cultural que merece esta hoja sagrada. Algo que es necesario saber al momento de hacer análisis de todas categorías es que se debe reconocer que la hoja en su estado natural es muy beneficiosa para nuestra salud pero si es cambiada adicionando químicos que activan ciertos alcaloides podría ser perjudicial, esto relacionándolo a la cocaína. Pero se pueden obtener más beneficios positivos que lados negativos si solo se usa de manera natural. Finalmente unir toda esta información a la importancia de la lectura nos invita a obtener nuevos conocimientos y a la vez para poder fortalecer este hábito de la lectura en nuestros estudiantes. El proyecto al cumplir su objetivo irá más allá que un análisis, puesto que ayudará a revalorar el lado cultural de la hoja de coca como hoja sagrada en nuestra cosmovisión andina.
publishDate 2025
dc.date.accessioned.none.fl_str_mv 2025-09-25T23:34:06Z
dc.date.available.none.fl_str_mv 2025-09-25T23:34:06Z
dc.date.issued.fl_str_mv 2025-09-22
dc.type.es_PE.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/bachelorThesis
dc.type.version.es_PE.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/publishedVersion
format bachelorThesis
status_str publishedVersion
dc.identifier.uri.none.fl_str_mv http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/handle/PUK/221
url http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/handle/PUK/221
dc.language.iso.es_PE.fl_str_mv spa
language spa
dc.relation.ispartof.fl_str_mv SUNEDU
dc.rights.es_PE.fl_str_mv info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.rights.uri.es_PE.fl_str_mv https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
eu_rights_str_mv openAccess
rights_invalid_str_mv https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
dc.format.es_PE.fl_str_mv application/pdf
dc.publisher.es_PE.fl_str_mv Asociación Pukllasunchis
dc.publisher.country.es_PE.fl_str_mv PE
dc.source.none.fl_str_mv reponame:EESPPUKLLASUNCHIS - Institucional
instname:Escuela de Educacion Superior Pedagogica Privada Pukllasunchis
instacron:EESPPUKLLASUNCHIS
instname_str Escuela de Educacion Superior Pedagogica Privada Pukllasunchis
instacron_str EESPPUKLLASUNCHIS
institution EESPPUKLLASUNCHIS
reponame_str EESPPUKLLASUNCHIS - Institucional
collection EESPPUKLLASUNCHIS - Institucional
bitstream.url.fl_str_mv http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/221/1/TI_PPD%20Bustinza%20Calisaya%20Silvia%20Yvette.pdf
http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/221/2/license.txt
bitstream.checksum.fl_str_mv 9257bb8dad3941ac09dcdbcf97fb475d
8a4605be74aa9ea9d79846c1fba20a33
bitstream.checksumAlgorithm.fl_str_mv MD5
MD5
repository.name.fl_str_mv Repositorio EESP Pukllasunchis
repository.mail.fl_str_mv repositorio@pukllasunchis.org
_version_ 1846253924014620672
spelling Amable Pinares, Clotilde NatividadBustinza Calisaya, Silvia YvetteAsociación, Pukllasunchis2025-09-25T23:34:06Z2025-09-25T23:34:06Z2025-09-22http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/handle/PUK/221Resumen La presente investigación parte del problema acerca del hábito de leer en los estudiantes es preocupante y es necesario buscar nuevos caminos que interesen o llamen la atención de lectura en las instituciones educativas. También tiene como objetivo proponer textos significativos relacionados a la hoja de coca para fortalecer la comprensión lectora, para lo cual se llevó a cabo una búsqueda bibliográfica que nos ayude y dé soporte a entender las distintas categorías que están presentes en cada capítulo, en el capítulo I tenemos conocimientos ancestrales, en el capítulo II la hoja de coca, capítulo III textos significativos, capítulo IV elección de textos y capítulo V comprensión lectora, todas estas categorías plasmadas en capítulos nos ayudaran a sustentar un proyecto posterior a este trabajo de bachiller. Me interesó el tema porque considero que la hoja de coca es un tema muy controversial en nuestra cultura andina, con el pasar de los años podría estar en riesgo si no concientizamos a las nuevas generaciones de la importancia de esta hoja sagrada en nuestros pueblos andinos. Además, es necesario reconocer que el tema del narcotráfico hace que la población andina puneña demuestre temor para darle el valor cultural que merece esta hoja sagrada. Algo que es necesario saber al momento de hacer análisis de todas categorías es que se debe reconocer que la hoja en su estado natural es muy beneficiosa para nuestra salud pero si es cambiada adicionando químicos que activan ciertos alcaloides podría ser perjudicial, esto relacionándolo a la cocaína. Pero se pueden obtener más beneficios positivos que lados negativos si solo se usa de manera natural. Finalmente unir toda esta información a la importancia de la lectura nos invita a obtener nuevos conocimientos y a la vez para poder fortalecer este hábito de la lectura en nuestros estudiantes. El proyecto al cumplir su objetivo irá más allá que un análisis, puesto que ayudará a revalorar el lado cultural de la hoja de coca como hoja sagrada en nuestra cosmovisión andina.Abstract This research addresses the issue of students' reading habits, which is worrisome, and calls for new avenues to engage and interest in reading in educational institutions. It also aims to propose meaningful texts related to the coca leaf to strengthen reading comprehension. To this end, a bibliographic search was conducted to assist and support us in understanding the different categories present in each chapter. In Chapter I we have ancestral knowledge, in Chapter II the coca leaf, Chapter III significant texts, Chapter IV choice of texts and Chapter V reading comprehension, all these categories captured in chapters will help us support a project after this bachelor's work. I was interested in the topic because I believe the coca leaf is a highly controversial topic in our Andean culture. Over the years, it could be at risk if we don't raise awareness among younger generations about the importance of this sacred leaf to our Andean communities. Furthermore, it's important to recognize that the issue of drug trafficking causes the Andean population of Puno to demonstrate fear in order to give this sacred leaf the cultural value it deserves. Something that is important to know when conducting any analysis is that it must be recognized that the leaf in its natural state is very beneficial to our health, but if it is altered by adding chemicals that activate certain alkaloids, it could be harmful, similar to cocaine. However, more positive benefits than negative aspects can be obtained if it is used only naturally. Finally, combining all this information with the importance of reading will encourage us to gain new knowledge and, at the same time, strengthen this reading habit in our students. By fulfilling its objective, the project will go beyond an analysis, as it will help revalue the cultural aspect of the coca leaf as a sacred leaf in our Andean worldview. Keywords: Reading, ancestral knowledge, coca leaf, meaningful texts and reading comprehension.Pisi Rimayllapi Willasayki Kay yachay maskayqa yachakuqkunapa ñawinchay ruwayninpa sasachakuyninmantam kachkan, chaymi llakikuypaq, chaymi musuq ñankunata maskana yachay wasikunapi ñawinchayta munanankupaq utaq qawarinankupaq. Hinallataqmi, coca raphiwan tupaq hatun qillqakunata yuyaymanayta munan, ñawinchay hamutayta kallpanchanapaq, chaypaqmi bibliográfico maskay ruwakurqa, sapa capitulopi imaymana categoría nisqakuna kasqanmanta hamut’ananchikpaq, yanapawananchikpaq, I rakipiqa ñawpaq yachayniyuqmi kanchik, II rakipiqa coca raphi, III rakipiqa ancha riqsisqa qillqakuna, IV rakipi qillqasqakuna akllay hinaspa V rakipi ñawinchay hamutay, Tukuy kay categorías hap’isqa capitulokunapi yanapawasun yanapawasun huk proyectota kay tesis de bachiller nisqa qhepaman. Chay temapiqa interesakurqanim, coca raphiqa ancha ch’aqwayniyuq tema kasqanpi creesqayrayku, cultura andinanchikpi. Watakuna pasasqanman hinam, peligropi tarikunman, musuq miraykunaman mana yachachiptinchikqa, kay sagrado raphipa ancha allin kasqanmanta andino llaqtanchikkunapaq. Chaymantapas, riqsinanchikmi, narcotráfico nisqamanta rimayqa Puno llaqtapi andino llaqtayuq runakunam manchakuyta qawachin, kay sagrado raphiman valor culturalta qunanpaq. Imapas yachananchikmi tukuy categoría nisqamanta análisis ruwaspaqa, chaymi riqsinanchik chay raphiqa estado naturalninpiqa ancha allinmi saludninchikpaq, ichaqa sichus modificasqa kanman químicos nisqakunata yapaspa, chaykunam activan wakin alcaloides nisqakunata, chayqa mana allinmi kanman, kayta cocainawan tupachispa. Ichaqa aswan allin beneficiokunatan tariwaq mana allin ladokunamantaqa, sichus naturalta utilizanki chayqa. Tukuchanapaq, tukuy kay willayta ñawiriy ancha chaniyuq kayninwan tinkuchispaqa, musuq yachaykunata jap’inapaq kallpachawasun, chaywanpis, yachakuq masinchikkunapi kay ñawiriy yachayta kallpachawasun. Objetivonta hunt’aspaqa, proyectoqa manan t’aqwiyllachu kanqa, chaymi yanapanqa coca raphiq aspecto culturalninta mosoqmanta chaninchanapaq, sagrado raphi hina, andino pacha qhawariyninchispi. Chanin rimaykuna: Ñawinchay, ñawpa yachay, coca raphi, ancha chaniyuq qillqakuna, ñawinchay hamut’ay ima.application/pdfspaAsociación PukllasunchisPEinfo:eu-repo/semantics/openAccesshttps://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/LecturaSaberes AncestralesComprensión lectorahttps://purl.org/pe-repo/ocde/ford#5.03.01Motivar la Lectura Utilizando Textos Significativos con Conocimientos Ancestrales Relacionados a la Hoja de Coca en Estudiantes de Primariainfo:eu-repo/semantics/bachelorThesisinfo:eu-repo/semantics/publishedVersionreponame:EESPPUKLLASUNCHIS - Institucionalinstname:Escuela de Educacion Superior Pedagogica Privada Pukllasunchisinstacron:EESPPUKLLASUNCHISSUNEDUhttps://orcid.org/0000-0002-7837-044523846273https://purl.org/pe-repo/renati/type#trabajoDeInvestigacionhttps://purl.org/pe-repo/renati/level#bachiller112016Eguiluz Duffy, Cecilia MaríaGuevara Zambrano, Carlos AndrésMora Leython, Farah Soraya Milena45298859Bachiller en Educación PrimariaEducación PrimariaEscuela de Educación Superior Pedagógica Privada PukllasunchisORIGINALTI_PPD Bustinza Calisaya Silvia Yvette.pdfTI_PPD Bustinza Calisaya Silvia Yvette.pdfTrabajo de Investigación para optar el grado de Bachiller en Educaciónapplication/pdf1645519http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/221/1/TI_PPD%20Bustinza%20Calisaya%20Silvia%20Yvette.pdf9257bb8dad3941ac09dcdbcf97fb475dMD51LICENSElicense.txtlicense.txttext/plain; charset=utf-81748http://repositorio.pukllasunchis.org/xmlui/bitstream/PUK/221/2/license.txt8a4605be74aa9ea9d79846c1fba20a33MD52PUK/221oai:repositorio.pukllasunchis.org:PUK/2212025-09-25 18:36:17.362Repositorio EESP Pukllasunchisrepositorio@pukllasunchis.orgTk9URTogUExBQ0UgWU9VUiBPV04gTElDRU5TRSBIRVJFClRoaXMgc2FtcGxlIGxpY2Vuc2UgaXMgcHJvdmlkZWQgZm9yIGluZm9ybWF0aW9uYWwgcHVycG9zZXMgb25seS4KCk5PTi1FWENMVVNJVkUgRElTVFJJQlVUSU9OIExJQ0VOU0UKCkJ5IHNpZ25pbmcgYW5kIHN1Ym1pdHRpbmcgdGhpcyBsaWNlbnNlLCB5b3UgKHRoZSBhdXRob3Iocykgb3IgY29weXJpZ2h0Cm93bmVyKSBncmFudHMgdG8gRFNwYWNlIFVuaXZlcnNpdHkgKERTVSkgdGhlIG5vbi1leGNsdXNpdmUgcmlnaHQgdG8gcmVwcm9kdWNlLAp0cmFuc2xhdGUgKGFzIGRlZmluZWQgYmVsb3cpLCBhbmQvb3IgZGlzdHJpYnV0ZSB5b3VyIHN1Ym1pc3Npb24gKGluY2x1ZGluZwp0aGUgYWJzdHJhY3QpIHdvcmxkd2lkZSBpbiBwcmludCBhbmQgZWxlY3Ryb25pYyBmb3JtYXQgYW5kIGluIGFueSBtZWRpdW0sCmluY2x1ZGluZyBidXQgbm90IGxpbWl0ZWQgdG8gYXVkaW8gb3IgdmlkZW8uCgpZb3UgYWdyZWUgdGhhdCBEU1UgbWF5LCB3aXRob3V0IGNoYW5naW5nIHRoZSBjb250ZW50LCB0cmFuc2xhdGUgdGhlCnN1Ym1pc3Npb24gdG8gYW55IG1lZGl1bSBvciBmb3JtYXQgZm9yIHRoZSBwdXJwb3NlIG9mIHByZXNlcnZhdGlvbi4KCllvdSBhbHNvIGFncmVlIHRoYXQgRFNVIG1heSBrZWVwIG1vcmUgdGhhbiBvbmUgY29weSBvZiB0aGlzIHN1Ym1pc3Npb24gZm9yCnB1cnBvc2VzIG9mIHNlY3VyaXR5LCBiYWNrLXVwIGFuZCBwcmVzZXJ2YXRpb24uCgpZb3UgcmVwcmVzZW50IHRoYXQgdGhlIHN1Ym1pc3Npb24gaXMgeW91ciBvcmlnaW5hbCB3b3JrLCBhbmQgdGhhdCB5b3UgaGF2ZQp0aGUgcmlnaHQgdG8gZ3JhbnQgdGhlIHJpZ2h0cyBjb250YWluZWQgaW4gdGhpcyBsaWNlbnNlLiBZb3UgYWxzbyByZXByZXNlbnQKdGhhdCB5b3VyIHN1Ym1pc3Npb24gZG9lcyBub3QsIHRvIHRoZSBiZXN0IG9mIHlvdXIga25vd2xlZGdlLCBpbmZyaW5nZSB1cG9uCmFueW9uZSdzIGNvcHlyaWdodC4KCklmIHRoZSBzdWJtaXNzaW9uIGNvbnRhaW5zIG1hdGVyaWFsIGZvciB3aGljaCB5b3UgZG8gbm90IGhvbGQgY29weXJpZ2h0LAp5b3UgcmVwcmVzZW50IHRoYXQgeW91IGhhdmUgb2J0YWluZWQgdGhlIHVucmVzdHJpY3RlZCBwZXJtaXNzaW9uIG9mIHRoZQpjb3B5cmlnaHQgb3duZXIgdG8gZ3JhbnQgRFNVIHRoZSByaWdodHMgcmVxdWlyZWQgYnkgdGhpcyBsaWNlbnNlLCBhbmQgdGhhdApzdWNoIHRoaXJkLXBhcnR5IG93bmVkIG1hdGVyaWFsIGlzIGNsZWFybHkgaWRlbnRpZmllZCBhbmQgYWNrbm93bGVkZ2VkCndpdGhpbiB0aGUgdGV4dCBvciBjb250ZW50IG9mIHRoZSBzdWJtaXNzaW9uLgoKSUYgVEhFIFNVQk1JU1NJT04gSVMgQkFTRUQgVVBPTiBXT1JLIFRIQVQgSEFTIEJFRU4gU1BPTlNPUkVEIE9SIFNVUFBPUlRFRApCWSBBTiBBR0VOQ1kgT1IgT1JHQU5JWkFUSU9OIE9USEVSIFRIQU4gRFNVLCBZT1UgUkVQUkVTRU5UIFRIQVQgWU9VIEhBVkUKRlVMRklMTEVEIEFOWSBSSUdIVCBPRiBSRVZJRVcgT1IgT1RIRVIgT0JMSUdBVElPTlMgUkVRVUlSRUQgQlkgU1VDSApDT05UUkFDVCBPUiBBR1JFRU1FTlQuCgpEU1Ugd2lsbCBjbGVhcmx5IGlkZW50aWZ5IHlvdXIgbmFtZShzKSBhcyB0aGUgYXV0aG9yKHMpIG9yIG93bmVyKHMpIG9mIHRoZQpzdWJtaXNzaW9uLCBhbmQgd2lsbCBub3QgbWFrZSBhbnkgYWx0ZXJhdGlvbiwgb3RoZXIgdGhhbiBhcyBhbGxvd2VkIGJ5IHRoaXMKbGljZW5zZSwgdG8geW91ciBzdWJtaXNzaW9uLgo=
score 13.425424
Nota importante:
La información contenida en este registro es de entera responsabilidad de la institución que gestiona el repositorio institucional donde esta contenido este documento o set de datos. El CONCYTEC no se hace responsable por los contenidos (publicaciones y/o datos) accesibles a través del Repositorio Nacional Digital de Ciencia, Tecnología e Innovación de Acceso Abierto (ALICIA).